Kredyty we frankach szwajcarskich – pierwsze decyzje UOKiK

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów regularnie monitoruje rynek usług finansowych: sprawdza wzorce umowne, reklamy, czy analizuje inne praktyki banków. 20 stycznia 2015 r. Prezes UOKiK wszczął postępowania wyjaśniające wobec wszystkich banków, które oferowały kredyty hipoteczne we frankach szwajcarskich.
Działania Urzędu miały związek z umocnieniem franka szwajcarskiego wobec złotego, które nastąpiło na początku ubiegłego roku i miało wpływ na wzrost wysokości rat kredytów hipotecznych w CHF. Równolegle nastąpił spadek poniżej zera wartości wskaźnika LIBOR uwzględnianego przy obliczaniu oprocentowania tych kredytów, co z kolei powinno spowodować obniżenie wysokości rat kredytów. W niektórych przypadkach ujemny LIBOR doprowadził do spadku oprocentowania kredytu poniżej zera. Z sygnałów, które docierały do Urzędu wynikało, że nie wszystkie banki uwzględniały ujemne oprocentowanie, choć w umowach kredytowych sposób ustalania oprocentowania określony został jako suma stawki bazowej LIBOR i marży kredytu. Dlatego w ramach prowadzonych postępowań wyjaśniających Urząd zapytał instytucje finansowe o ich praktyki w tym zakresie. Zestawienia ilustrujące odpowiedzi banków dostępne są na stronie internetowej www.finanse.uokik.gov.pl.
Postępowania przeciwko ING Bankowi Śląskiemu oraz mBankowi zostały wszczęte w czerwcu 2015 roku. W efekcie – Prezes UOKiK wydał dwie pierwsze decyzje dotyczące nieuwzględniania ujemnego oprocentowania. 6 kolejnych postępowań jest w toku.
ING Bank Śląski dobrowolnie zobowiązał się do zmiany praktyk – bank będzie uwzględniał ujemne oprocentowanie kredytów, przeliczy oprocentowanie stosowane dotychczas i odda klientom kwotę wynikającą z różnicy między dotychczasowym oprocentowaniem, a tym, które uwzględnia obniżony LIBOR. Ponadto, poinformuje klientów o podjętych działaniach.
mBank nadal nie uwzględnia ujemnego oprocentowania kredytów hipotecznych w CHF, dlatego Prezes UOKiK nakazał zaniechanie stosowania tej praktyki. Ponadto, mBank musi usunąć skutki stwierdzonego naruszenia: kredytobiorcom ma zostać zwrócona kwota wynikająca z przeliczenia oprocentowania przyjmującego wartość ujemną. Za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów na przedsiębiorcę nałożono karę w wysokości ponad 6,5 mln zł (6 585 493 zł).
Rozstrzygnięcia UOKiK zostaną ponadto opublikowane na stronach internetowych obu banków.
Obie decyzje nie są ostateczne – przysługuje od nich odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Konsumenci, którzy chcą zawiadomić UOKiK o praktyce naruszającej zbiorowe interesy konsumentów, mogą to zrobić korzystając ze specjalnego formularza. W przypadku problemów z instytucją finansową, zachęcamy do korzystania z pomocy jaką świadczy Rzecznik Finansowy, rzecznicy konsumentów czy organizacje konsumenckie.
Źródło: komunikat UOKiK