500+ a psychologia długu

Program 500 plus startuje 1 kwietnia 2016 roku. Rodziny, które będą chciały otrzymać świadczenie będą musiały złożyć wniosek w gminie lub drogą elektroniczną, ale także za pośrednictwem niektórych banków. Świadczenia na drugie i kolejne dziecko będą przysługiwać niezależnie od dochodów rodziny. W przypadku pierwszego dziecka 500 zł otrzymają te rodziny, których dochód na osobę nie przekracza 800 zł netto (lub 1200 zł, jeśli w rodzinie jest dziecko z niepełnosprawnością). Jak program 500 plus wpłynie na sytuację zadłużonych rodzin?
Odpowiedzialny dłużnik zacznie spłacać zobowiązania
Regularny zastrzyk gotówki z programu 500 plus może w dwojaki sposób podziałać na podejście do spłaty zadłużeń. W przypadku odpowiedzialnych dłużników, kwota 500 zł zostanie spożytkowana na dzieci (zgodnie z założeniem ustawy), a jednocześnie zaoszczędzone w ten sposób pieniądze z dotychczasowego domowego budżetu pójdą na uregulowanie zobowiązań finansowych (rat kredytu czy zaległych rachunków). W takim przypadku zadłużone rodziny mogą poprawić swoją dotychczasową sytuację finansową, a program może stać się trampoliną do wyjścia na prostą.
To szansa zwłaszcza dla najuboższych rodzin zwłaszcza, że świadczenie wychowawcze nie będzie wliczane do dochodu przy ustalaniu prawa do świadczeń z innych systemów wsparcia m.in. świadczeń z pomocy społecznej, funduszu alimentacyjnego, świadczeń rodzinnych oraz dodatków mieszkaniowych. Rocznie na wychowanie jednego dziecka rodziny otrzymają aż 6 tys. zł.
Lekkomyślne podejście do 500 plus doprowadzi do utraty wsparcia w gotówce
Istnieje jednak ryzyko, że część zadłużonych rodzin zupełnie inaczej będzie zarządzać podarowanymi pieniędzmi. Dodatkowa kwota – w przypadku dwójki dzieci w domu sięgająca już 12 tys. zł rocznie – może zachęcić dłużników, zmęczonych nieustannym wiązaniem końca z końcem, do zaciągnięcia kolejnych zobowiązań. To będzie prosta droga do kolejnych pożyczek, nowych problemów i pętli zadłużenia. Z jednej strony dłużnik pogłębi wysokość dotychczasowego zadłużenia, z drugiej może stracić gotówkowe wsparcie w ramach programu.
Trzeba bowiem pamiętać, że tak jak w przypadku świadczeń rodzinnych, w razie sygnałów o wydawaniu środków niezgodnie z przeznaczeniem, u rodziny będzie mógł zostać przeprowadzony wywiad środowiskowy. W momencie którym urzędnicy pomocy społecznej uznają, że jest taka konieczność, zamienią gotówkę na pomoc rzeczową (np. jedzenie, ubrania, lekarstwa) lub w formie opłacania usług (np. opłaty za przedszkole).
Warto zrobić nowy, domowy budżet
Trzeba mieć jednak nadzieję, że program przyczyni się do poprawy sytuacji finansowej, zwłaszcza zadłużonych rodzin. Aby tak się stało rodziny objęte programem 500 plus powinny zrewidować swoje dotychczasowe podejście do pieniądza i zarządzania budżetem domowym. Szansa na poprawę poziomu życia otrzyma aż 2,7 mln rodzin. Czy szansę tę wykorzystają racjonalnie?
Źródło: Fundacja Zaradni