Polski Alarm Smogowy zaprezentował siedem antysmogowych zadań dla rządu Donalda Tuska. Zdaniem PAS ich realizacja przełoży się na znaczącą poprawę jakości powietrza w Polsce i zwiększy liczbę mieszkańców Polski oddychających czystym powietrzem z 2 do 30 milionów. Taka zmiana ograniczy liczbę przedwczesnych zgonów, spowodowanych złą jakością powietrza, o 21 tys. rocznie.
PAS przekazał listę zadań do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz ministrze klimatu i środowiska Paulinie Hennig-Klosce, zapowiadając jednocześnie okresowy przegląd postępów w ich wdrażaniu.
Prezentowane przez PAS siedem zadań dla rządu to zbiór niezbędnych działań, prowadzących do rozwiązania problemu zanieczyszczenia powietrza w Polsce. Zadania te są ze sobą powiązane i powinny być realizowane równocześnie, tak aby zapewnić w pełni efektywną walkę ze smogiem. Wśród zadań znajduje się przyspieszenie realizacji programów termomodernizacji budynków mieszkalnych, tj. Czyste Powietrze, Ciepłe Mieszkanie, Fundusz Termomodernizacji i Remontów, a także niezbędne działania w obszarze regulacji eliminujących zanieczyszczenia pochodzące z ogrzewania budynków. Są wśród nich: normy jakości węgla, standardy emisyjne urządzeń grzewczych, uchwały antysmogowe oraz rozwój Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB).
„Dla skutecznej walki ze smogiem państwo nie może ograniczać się jedynie do programów wsparcia finansowego, takich jak Czyste Powietrze. Konieczne jest wdrożenie i przestrzeganie przepisów antysmogowych, takich jak normy jakości węgla czy uchwały antysmogowe. Tylko ich równoczesne wdrożenie umożliwi efektywne wykorzystanie ograniczonych środków publicznych” – mówi Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.
Lista siedmiu zadań zawiera również rekomendacje ograniczenia emisji zanieczyszczeń pochodzących z transportu samochodowego oraz przedsiębiorstw. PAS rekomenduje m.in. przesunięcie 1,4 miliarda złotych, które każdego roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznacza na tzw. fundusz dróg samorządowych, na utworzenie funduszu czystego transportu, z którego finansowane byłoby wsparcie dla przedsiębiorców oferujących przewóz towarów i usług, działających na terenie miast tworzących strefy czystego transportu. PAS rekomenduje też zwiększenie kontroli wycinania filtrów DPF, usprawnienie kontroli emisyjności pojazdów podczas dorocznych przeglądów oraz ograniczenie napływu wysokoemisyjnych pojazdów do Polski poprzez podwyższenie akcyzy dla najbardziej zanieczyszczających samochodów.
W obszarze zanieczyszczeń generowanych przez przemysł i przedsiębiorstwa PAS widzi konieczność reformy Inspekcji Ochrony Środowiska, która zdaniem przedstawicieli organizacji nie zapewnia obywatelom skutecznej ochrony przed zanieczyszczeniami.
„Powszechna praktyka kontroli z wcześniejszą zapowiedzią, zamiast kontroli interwencyjnych, zupełnie niweczy możliwość ścigania przestępczej działalności” – mówi Guła i dodaje, że obywatele powinni mieć zagwarantowane podjęcie natychmiastowej reakcji przez służby w sytuacji niekontrolowanych emisji.
Istotnym postulatem jest rozwój państwowego monitoringu powietrza. PAS postuluje zwiększenie liczby stacji mierzących zanieczyszczenia pyłem z obecnych 287 do 400, a w przypadku stacji monitorujących zanieczyszczenia samochodowe z obecnych 20 do przynajmniej 100, a także zapewnienie Inspekcji stabilnego finansowania na utrzymanie tej sieci.
PAS zapowiada pierwszą ocenę działań rządu w październiku, na początku następnego sezonu grzewczego.
„Mamy nadzieję, że deklaracje, które złożył rząd premiera Tuska w zakresie walki ze smogiem, będą traktowane poważnie i już wkrótce będziemy obserwować pierwsze efekty” – mówi Guła. „Walczymy o dostęp mieszkańców i mieszkanek Polski do czystego powietrza. Realizacja siedmiu zadań poprawi kondycję zdrowotną naszego społeczeństwa i ograniczy liczbę przedwczesnych zgonów powodowanych przez zanieczyszczenia o co najmniej 21 tysięcy rocznie” – dodaje.
Siedem antysmogowych zadań nowego rządu
- Rozwój programów finansujących termomodernizację budynków mieszkalnych.
- Wprowadzenie i wdrożenie regulacji prawnych – emisja z ogrzewania budynków.
- Wprowadzenie mechanizmów rozliczeń energii wspierających czyste źródła energii.
- Rozwój Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków.
- Miasta bez smogu transportowego – przeciwdziałanie zanieczyszczeniom komunikacyjnym.
- Przemysł, przedsiębiorcy – reforma inspekcji ochrony środowiska.
- Pomiar smogu – rozwój państwowego monitoringu powietrza.
Link do pobrania prezentacji (krótsza wersja): https://polskialarmsmogowy.pl/wp-content/uploads/2024/02/7-antysmogowych-zadan-dla-rzadu.pdf
Link do pobrania prezentacji (dłuższa wersja): https://polskialarmsmogowy.pl/wp-content/uploads/2024/02/7-zadan-dla-nowego-rzadu-WERSJA-DLUZSZA.pdf
Źródło informacji: Polski Alarm Smogowy. Zdjęcie ilustracyjne – fot. archiwum.
